Geschiedenis van de loods

 

Scheepvaart
De loods stamt uit het begin van de vorige eeuw en was de eerste van een serie “moderne” loodsen die door de KNSM op een kunstmatig eiland in het IJ te Amsterdam werden gebouwd. Zo kwam hij aan zijn naam: LOODS 1. In tegenstelling tot de daarna gebouwde loodsen heeft LOODS 1 een volledig houten kapconstructie die hem niet alleen constructief bijzonder maakt maar er ook voor zorgt dat de lucht binnen altijd vrij droog is door het ontbreken van condens. De loods was oorspronkelijk vier maal zo lang als het huidige gebouw. Hij werd tot de tweede wereldoorlog gebruikt voor de opslag van goederen die naar Zuid- en Midden-Amerika werden verscheept.

 

Veranderingen

Door het wegvallen van de goederentransporten moest een andere bestemming worden gevonden voor de loods. Dit werd de opslag van cacao voor de chocolade-industrie in Zaandam. Maar door het verplaatsen van de havenactiviteiten naar de westkant van de stad werd het eiland geleidelijk ontruimd en kwamen de havengebouwen leeg te staan. Dit gebeurde in de periode 1980 – 1985 en zoals toen wel vaker gebeurde met leegstaande gebouwen en terreinen werd ook het KNSM-eiland stukje bij beetje volledig gekraakt. Het werd de verblijfplaats van bootbewoners, kunstartiesten, woonwagenbewoners, stadsnomaden, junks, huisbewoners en kleine bedrijfjes.

 

 

Loods

In LOODS 1  zaten oorspronkelijk een garagebedrijf, een organisatie voor busreizen, opslag en distributie van Belgische bieren, een Engelse circusfamilie met een ontelbare hoeveelheid kinderen en een groepje mensen die houten bootjes repareerden. Dit alles vroeg om organisatie: er moest geld betaald worden voor elektriciteit en voor dakreparatie. Dit werd te hand genomen door de botengroep. Als je meer te weten wilt komen over deze kraakperiode dan geeft het boek De engel van Amsterdam van Geert Mak een vrij goede sfeerbeschrijving.

 

 

 

 

Stadswijk

In 1990 werd het eiland ontruimd: de Gemeente had besloten een eind te maken aan dit oncontroleerbare en autonome zooitje. Het eiland kreeg een nieuwe bestemming: woonwijk. Gelukkig had de politiek wel ingezien dat het niet verstandig was alles te slopen maar ook iets te laten staan om te voorkomen dat er weer een sfeerloze nieuwbouwwijk zou ontstaan.

 

 

 

 

Echte botenloods

De plannenmakers wilden een deel van LOODS 1 behouden en een aantal mensen van de botengroep heeft toen de Stichting Botenloods DE LEVANT opgericht en heeft diverse gemeentelijke instanties benaderd om toestemming te krijgen voor de vestiging van een scheepsreparatiewerkplaats in dat deel van de loods. Dat lukte en met het Grondbedrijf werd een huurcontract afgesloten voor de duur van 1 jaar. Begin 1996 heeft de Stichting de loods aangekocht met de verplichting hem te behouden en op te knappen. Sindsdien is de dakbedekking vernieuwd, zijn er brandremmende- en milieumaatregelen genomen, is er een werkplaats en een kantine met verwarming ingericht en zijn de ramen aan de kop- en zuidzijde vervangen. Met het vernieuwen van de ramen aan de noord-zijde is in de herfst van 2004 begonnen. In 2005 zijn de boeidelen aan de zuidzijde vernieuwd en in 2006 is de verbouwing van de kantine gerealiseerd. In 2009 is er een atelier voor een kunstenaar gekomen aan de noordkant. Ieder jaar komt er zo weer een deel van de Loods aan de beurt.