Vikingkano

 

 

 

De bouwer vertelt.

Er is eind 2005 een liefhebber begonnen met de bouw van een stich-and-glue kano. Zelf zegt hij ervan:

……rottig glasvezel, daar zat ik mee en toen kwam ik de site van Platt Montfort tegen en zijn manier van construeren ( zoals vliegtuigvleugels worden gemaakt: met doek op een lichte houten onderconstructie, en dat alles verstevigd met een geodetische aramide laag) helemaal mijn pakkie an en dat voor een meer dan duizend jaar oud ontwerp van een Vikingboot. Ha. Ondertussen bleek het nog niet zo makkelijk te zijn de spullen in Nederland te krijgen, het dracondoek, de hetelijm op papiertape en het aramidevezel worden allemaal hier wel geproduceerd maar net weer even anders. En inmiddels had ik Robert Morris zijn boek “Building skin-on frame Boats” binnen en dat is fascinerend hoor, maar wel erg van dik hout. Gelukkig is er ook nog altijd bamboe en raamfolie en daarmee zou het ook moeten lukken. Ebtech met een high tech achtergrond….

 

Proefnemingen
We hebben deze scheepsbouwer een plekje gegeven op op een verhoging ergens in de Loods en daar is hij direct begonnen met het vervaardigen van een werkmal en het uitproberen van diverse technieken. Het bijzondere ervan is dat er een boot wordt gebouwd op een totaal andere manier dan we gewend zijn: geen gehamer, geschaaf en gezaag maar het stilletjes knopen van garens en buigen van bamboe. De resultaten zijn beeldschoon. Bij het beproeven van de bindtechniek gebruikt de bouwer doodgewoon afdekplastic. De verstevigingen bestaan uit gecompliceerde bamboewerkjes en er wordt onderzocht hoe je de bamboelatten bijeen kunt krijgen zonder dat er uitstulpingen ontstaan die de huid kunnen beschadigen en zonder dat de lat zijn sterkte verliest.

 

 

Bamboe
De Vikingkano moet zijn stijfheid krijgen door een frame van bamboestengels. Deze moeten worden gebogen om ze in de juiste vorm te krijgen. Om dit te bereiken is er een stoombuis geconstrueerd: een metalen pijp met aan het eind een bocht waarin water wordt verwarmd tot het kookpunt. Dit gebeurt door een elektrische dompelaar. De zo verkregen stoom stijgt op in een lange pijp waarin bamboestengels zijn geplaatst. Die worden daardoor slap en kunnen in de vereiste vorm worden gebogen. Het was al een hele onderneming om de stoombuis te vervaardigen. De gebruikte materialen zijn metalen buis, jute, siliconenkit en cement. Echte scheepsbouw dus.

 

 

 

 

Voortgang
Na een pauze van enige maanden werden de werkzaamheden in juli hervat. De mal moest bekleed  worden met bamboe langsliggers. Vooral bij de boeg levert dat heel precies werk op.Daarna is het werk een jaar stil komen te liggen, nagenoeg. In juni 2007 is er weer voortgang geconstateerd. Het vlechtwerk van de romp heeft vorm gekregen. Eerst werden de verbindingen met tieribs vastgezet om later door garen te worden vervangen.

 

Naaioefeningen
Om te oefenen voor het naaiwerk van de bekleding heeft de bouwer een proefbootje gemaakt, een zogeheten curragh. Dat is een Iers eenmansvaartuig gemaakt van twijgen en dierenhuiden. Dit exemplaar was echter van elektrapijp en afdekplastic. Na dit proefproject volgde het definitief afbinden van alle verbindingen. Dat betekende vele honderden meters bindgaren en een paar weken knopen leggen, elke dag een uur of wat. September 2008 is eindelijk de huid aan de beurt. Gewapend plasticfolie dat vastgenaaid moet worden aan de randen, zo strak mogelijk.

 

Proefvaart
Eind 2008 is de Vikingkano opgehesen aan de spanten in de Loods omdat het koud was geworden voor een proefvaart. Pas in april 2009, tijdens de warme Paasdagen was het zover. De bouwer liet het scheepje te water, nam er in plaats en peddelde emee weg. Hij was eigenlijk te zwaar voor de kano, er was maar vijf centimeter vrijboord. Voor zijn kinderen is het echter een prima vaartuig. Met de zelf gemaakte peddels als voortstuwing!